Водгукі на вершы беларускіх паэтаў

Я. Сіпакоў вядомы ў беларускай літаратуры як паэт і празаік. Ён з'яўляецца аўтарам паэтычных зборнікаў «Сонечны дождж», «Лірычны вырай», «Дзень», «3 вясны ў лета», «Вочы ў вочы», «Усміхніся мне», «Веча славянскіх балад», а таксама кніг апавяданняў і эсэ «Жанчыны сярод мужчын», «Пяць струн», «Спадзяванне на радасць», шматлікіх падарожных нататак, нарысаў. У 1993 г. выйшла цікавая кніга Я. Сіпакова «Тыя, што ідуць», у складзе якой прытчы-навелы, прытчы-апавяданні і невялікія аповесці гэтага жанру.

Творы Я. Сіпакова ўяўляюць сабой спалучэнне традыцыйна-класічных, фальклорных і наватарскіх мастацкіх форм увасаблення рэчаіснасці- Ён працуе ў жанры верша, прытчы, балады, прамовы, легенды і паэмы.

Тэме Чарнобыля прысвечана паэма Я. Сіпакова «Одзіум». Назва яе хутчэй за ўсё з'яўляецца фанетычным варыянтам слова одум «задуменне*. Успрымаючы чарнобыльскую бяду як несправядлівую д'ябальскую кару, як экалагічную катастрофу, Я. Сіпакоў звяртаецца да Усявышняга з просьбай заступіцца за Беларусь і яе цярплівых пакутнікаў, быць літасцівым да іх. Паэта не пакідаэ надзея на непераможнасць і бясконцасць жыцця: «I ўсё ж падай, семя, на маю зняможаную зямлю! I прарастай. I спялі такую патрэбную нам зараз надзею. Бо, калі ёсць бяда, трэба, каб была і надзея».

У кнізе «Веча славянскіх балад» Я. Сіпакоў асэнсоўвае гісторыю славянскіх народаў як частку агульначалавечай гісторыі. Ён пашырае жанравыя межы балады, выкарыстоўваючы балады-легенды, баладыпрамовы, балады-жарты, балады-плачы. У баладзе «Развітанне» аўтар як бы вызначае тэму ўсёй кнігі і сваю задачу:

Прабачце, даўкія стагоддзі,
Што латрывожыў я ваш пыл,
Што, абмінуўшы змрок магіл,
На всча вашае прыводэіў
Сваіх сяброў — з той далячыні,
Што свстла мроілася вам,
Што вашым снілася сынам,
Як сніцца лета ў зімняй стыні.
Храналагічныя рамкі балад — I—XX стагоддзі. У баладах, датаваных I—IX ст., нагадваюцца старажытныя легенды і міфы, паданні (балада кахання «Вадаспад», міфічная балада «Багі», славенская балада «Плач»). Многія з балад прысвечаны гістарычным дзеячам, мужным і адважным людзям. Так, руская балада «Шахматы» ўзнаўляе трагічныя старонкі жыцця князёў-дзекабрыстаў у Чыце:

«Палац князёў» — астрожная вязніца.
I ўдзень тут свсчка хліпае, гарыць,
I полымя пудліва мітусіцца,
Як водбліскі няэдзсйснснай зары.

Украінская балада «Ноч» прысвечана Тарасу Шаўчэнку, балгарская балада «Валы» — Хрысту Боцеву, руская балада «Клетка» — Емяльяну Пугачову, беларуская балада «Шыбеніца» — Кастусю Каліноўскаму.

Тэматыка балад XX ст. (імі пачынаецца кніга) акцэнтавана на падзеях Вялікай Айчыннай вайны. Беларуская балада «Сяўба» прысвечана партызанцы. Як талісман насіла яна праз уее нягоды «вузельчык» з насеннем кветак. Тройчы прыйшлося ёй развязаць яго, каб пасадзіць кветкі на магілках мужа, дачкі і сына. Надышла доўгачаканая вясна перамогі. Але горка і сумна мужнай жанчыне, якая «на папялішчы, ля галавешак — былога ганка» — сее кветкі:

Уэыходзьце, квсткі, буяйцс, квоткі!
Не асынайцося вы ніколі —
Перамажыце той чорны колер,
Які зялсным, вясновым ранкам
Сустрэў няветліва партызанку.

Сербская балада «Урок» прысвечана мужнасці настаўніка Мілая Паўловіча, якога фашысты расстралялі разам з 300 школьнікамі. У польскай баладзе «Вязень» расказваецца аб вывазе фашыстамі з Варшавы «вязня сумнага» — помніка Шапэну.

Усе балады арыгінальныя па форме, блізкія да фальклорных матэрыялаў. Прасякнутыя журботнатрагічным і гераічнаградасным пафасам, яны сцвярджаюць непераможнасць жыцця, сілу і моц Чалавека.