Водгукі на вершы беларускіх паэтаў

Максім Багдановіч (М.Б.) выступіў у літарары ў 1907г. Яго паэзія з'яуляецца глыбока рэалістычнай, цесна связанай з вызваленчай барацьбой беларускага народа. Любоў да Радзімы — адна з галоўных тэм лірыкі М.Б. Ён паказвае моцную прывязанасць простых людзей да Беларусі, да роднай зямлі. Выгнаныя голадам з роднага краю, беззямельныя сяляне жывуць успамінамі аб Радзіме.
”Эмігранцкая песня". Тэма любві да Радзімы гучыць і ў вершах, прысвечаных мінуламу Беларусі. У час паездкі ў 1911г. у Вільню М.Б. пазнаеміўся з рукапісамі старажытных беларускіх кніг. Яго зацікавіла гістарычнае мінулае беларускага народа. З'явіліся вершы "Кніга", "Слуцкія ткачыхі", "Перапісчык".
Верш "Слуцкія ткачыхі” — адзін з лепшых твораў гэтага цыклу. У ім уваскрашаецца далекае феадальнае мінулае Беларусі, паказваецца паднявольная праца слуцкіх ткачых у час прыгону. Вобраз Васілька набывае ў вершы абагульняючае значэнне. Ён зліваецца з вобразамі Радзімы, становіцца сімвалам народнага мастацтва. Разам з вобразамі Радзімы ў лірыцы М.Б. даецца вобраз народа. Паэт гаварыць аб яго цяжкім жыцці. ”Народ, беларускі народ”.
М.Б. бачыць, як пад уздзеяннем рэвалюцыі 1908г. абуджаюцца да жыцця народныя сілы. Паэт параўноўвае бел. народ з каштоўным дыяментам, які не блішчыць у час змяркання і ў цемені ночы, затое пры сонечным святле зіхаціць дзіўнаю красою. ”Не блішчыць у час змярканя". Вобразы сонца, усходу, вясны ўвасабляюць у ліріцы М.Б. шчастлівую долю народа. Паэт заклікае Беларусь шукаць сабе свабодны шлях. Ён верыць у сілы белар. народа, у яго лепшую будучыню.
Беларусь, твой народ дачакаецца
Залацістага яснага дня.
Паглядзі, як усход разгараецца,
Сколькі ў хмарках агня.
Такой жа палымянай верай у сілы народа, у яго будучыню прасякнуты верш М.Б.” Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі.” Жменя насення, якая праляжала 1000 гадоў у зямлі і не страціла жыццевай сілы, набывае ў творы сімвалічнае значэнне. Гэта сімвал жыцця, бессмяротнасці Яна нагадвае паэту лес бел. народу. Прыгнечаны на працягу многіх вякоў, ён выжыў, захаваў сваю сілу. М.Б параўноўвае абуджаны рэвлюцыяй 1905г. бел. народ з магутнай падзямельнай крыніцай, якая гатова прабіцца кожную хвіліну на шырокі прастор.
Адзін з найвышэйшых узлетаў М.Б. з'яуляецца верш "Пагоня". Твор народжаны запаветным болем за Беларусь, які праходзіў тады на пачатку 20 стагоддзя да многіх, несучы безнадзейнасць і нявер'е. Паэта хвалявала гераічная мінуўшчына, вялікая гісторыя прарочыла нац. будучыню. Напісаны гэты верш за некалькі месяцаў да апошняга ад'езду ў Крым. Верш упару паспеў збалелай Беларусі, якую катавала імперыялістычная вайна. М.Б. даў нацыі на ўсе 20 стагодзе верш-звон, верш-сцяг, верш-гімн.
У паэтычным уяулені старадаўнія воіны пагоні — змагары супраць сеняшней нац. здрады, супраць нявер'я ў свой народ, просіць ён скіраваць духоўныя мячы іх, мячы мінуўшчыны, мячы гісторыі.
Біце ў сэрца, біце мячамі.
Не давайце чужынцамі быць.
Хай пачуюць, як сэрца начамі
Аб радзімай старонцы баліць.
Наступная страфа — споведзь, прызнанне радзіме з вайсковай прысягай аддаць свае жыццё за яе.
Маці-родная, маці-краіна
Не ўсцішыцца гэтакі боль.
Ты прабач, ты прымі свайго сына.
За цябе я памерці гатоў.